Met steun van het Europees Fonds voor Asiel, Migratie en Integratie en de Vlaamse overheid financiert het AMIF-project 7 proeftuinen in verschillende Vlaamse steden die knelpunten op vlak van ouderbetrokkenheid analyseren en actie ondernemen om de samenwerking met ouders bij de start van de schoolloopbaan te versterken. De focus ligt daarbij op ouders met een niet-Europese nationaliteit.

VIVES hogeschool stapte in 2017 mee in het onderzoek en koos voor de stad Menen om een projectvoorstel in te dienen rond kleuterparticipatie via ouderbetrokkenheid.

Menen wordt gekenmerkt door een hoge graad van kansarme geboortes en een hoge graad van diversiteit. In 2014 telde Menen 2975 vreemdelingen , of 9% tegenover het totaal aantal inwoners in Menen. Dit is hoger in vergelijking met het gemiddelde percentage van kleinstedelijke provinciale gebieden (7.7%) en hoger dan het Vlaamse gemiddelde (7.5%).

In ‘proeftuin Menen’ werd gekozen om te vertrekken vanuit gesprek met ouders én schoolteam, om zo door middel van een co-creatief proces acties op te zetten op maat van ouders en school. In de hogeschool is via het expertisecentrum verbonden aan de lerarenopleiding en het expertisecentrum verbonden aan Sociaal Agogisch Werk hierrond reeds heel wat kennis en expertise opgebouwd.

De eerste onderzoeksfase (januari 2017 tot juni 2017) werd uitgevoerd in samenwerking met de Vrije Basisschool VLAM in Menen (‘de vlamschool’).

Onderzoeksvragen die centraal stonden in deze eerste fase waren de volgende:
• Welke belangen en behoeften hebben AMIF-ouders en schoolteam t.a.v. ouderbetrokkenheid en kleuterparticipatie en welke drempels ervaren zij?
• Wat is er nodig op klas-, school- en lokaal niveau om ouders en scholen meer met elkaar in dialoog te laten treden?

De tweede onderzoeksfase, waarin het uitvoeren van de geplande acties, acties bijsturen, … centraal staat, loopt momenteel nog. Basisschool ‘De Kleine Prins’ sloot in de tweede onderzoeksfase mee aan. Enkele zaken die reeds gerealiseerd werden, kunnen we wel reeds prijs geven aan de hand van enkele sfeerbeelden (zie onderaan) en korte beschrijvingen:

– Het installeren van een lerend netwerk met leerkrachten en ouders opdat ouders én school elkaar kunnen ontmoeten, elkaar kunnen beluisteren, …
– Werk maken van een warm welkom voor nieuwe starters op school via vernieuwde inschrijvingsprocedures, huisbezoeken (in samenwerking met Kind&Gezin), een individueel wenmoment, en niet-evaluatief oudercontact, …
– Versterken van de communicatie tussen ouders onderling enerzijds, en ouders en school anderzijds via een sterke inzet op mondelinge contacten, het creëren van ontmoeting en gesprek, gerichte ingrepen bij schriftelijke communicatie, centraliseren van informatie, …
Concrete acties hierbij zijn bijvoorbeeld een maandelijks koffiemoment voor en door ouders, inschakelen van tools om taalbarrières weg te werken en ouders hier ook over te informeren, ouders met elkaar verbinden via gemeenschappelijke interesses, taal, … elke ochtend een zachte landing voor de kleuters, waarbij ouders hen tot in de klas brengen, ouders inspraak geven in vormgeving en inhoud schriftelijke communicatie, …
– Aan de slag gaan met initiatieven die ouders zelf aanbrengen n.a.v. drempels die zij aangeven te ervaren, zoals het aanpassen van het concept ‘grootouderdag’, enkele kleine ingrepen op schoolfeesten, de school tot ‘brede(re) school’ maken door schoolinfrastructuur open te stellen voor ouders om te sporten na schooltijd, …
– Schoolwerking school-overstijgend versterken via het installeren van zoco-overleg, het werken aan een aanstelling van een brugfiguur in stad Menen, samenwerking met samenlevingsopbouw, OCMW, etc.
– …

Het AMIF-project loopt nog tot december 2018, maar boekte nu reeds enkele mooie resultaten. Het co-creatief proces stond en blijft centraal staan.

Deze mensen zijn betrokken bij het project:

– Nele Pype (betrokken van januari tot juni 2017) vanuit VIVES – Onderwijs
– Tine Creupelandt (betrokken sinds september 2017) vanuit VIVES – Onderwijs
– Imane Mazouz (betrokken sinds september 2017) vanuit VIVES – SAW
– Miranda Poeze (betrokken sinds januari 2017) vanuit VIVES – SAW
– Celien Nyffels vanuit VLAM-school Menen

Meer info: Tine Creupelandt (tine.creupelandt@vives.be)