Waarom is het concept veranderd?

Onder invloed van het nieuwe leerplanconcept Zill (zin in leren, zin in leven), dat binnenkort binnen het Katholieke basisonderwijs van start zal gaan, werd het opleidingsonderdeel ‘Didactische verkenning van de basisschool’ herbekeken. Dit geldt voor onze drie leerroutes (dagonderwijs, werkplekleren en afstandsonderwijs) binnen onze lerarenopleiding, optie kleuteronderwijs, Vives campus Kortrijk/Tielt. Wij werden hierbij geïnspireerd door een bijscholing die we kregen rond ‘Samen-Spel’ van UCLL.

Wij kozen ervoor om de eerste stappen van onze studenten in de kleuterklas te herbekijken omdat we het toch wel belangrijk vinden dat studenten van bij de start echt contact leren maken met kinderen. Vorige academiejaren was het zo dat studenten steeds een aantal vastomlijnde en didactisch uitgewerkte oefenmomenten dienden aan te bieden in hun stageklas, zoals een onthaalmoment, een verhaal brengen, een beeldactiviteit, … .

Wat is er nieuw?

In deze nieuwe aanpak staat vooral het woord ‘interactie’ voorop, want alles vertrekt vanuit de relatie tussen kind en leerkracht. Eerst de relatie en dan de prestatie. Studenten willen we de kans geven en het belang laten voelen van het opbouwen van een band met hun kinderen. Jonge kinderen leren kennen in hun eigenheid en vanuit deze eigenheid in interactie treden met hen. In de cursus Didactische verkenning geven we onze studenten mee dat jonge kinderen zich via verschillende communicatiemiddelen gaan uitdrukken; nl. via spel, muziek en dans, verhalen vertellen aan elkaar en beeld. Deze communicatiemiddelen zijn dan ook het vertrekpunt geworden van de stageactiviteiten die onze studenten dienen uit te voeren.

Wat moeten onze studenten nu precies doen?

Er werd samen met de betrokken docenten een lijst opgemaakt met mogelijke uit te voeren activiteiten, dit geclusterd in categorieën: spel, muziek en dans, verhalen van en voor kinderen, beeld en werkvormen. Studenten krijgen de kans om heel geleidelijk deze activiteiten uit te proberen. Met geleidelijk bedoelen we eerst aan de hand van een 1-1 relatie, daarna via een kleine groep kleuters om het vervolgens klassikaal aan te pakken.
Aan de hand van een voorbereidingsfiche waarin vragen weergegeven staan, worden de studenten op weg geholpen om deze eerste activiteiten voor te bereiden. Door na te denken over de weergegeven vragen in de fiche worden ze uitgedaagd hun activiteit op te bouwen en uit te werken.

Hieronder vind je enkele voorbeelden, zodat u een idee krijgt van wat de verschillende stageactiviteiten precies kunnen inhouden.

1. Spel
a) Het spel van kinderen volgen: kijken en luisteren
b) Meespelen met het spel van kinderen

2. Verhalen van kinderen
a) Een gesprek voeren met een kind
b) Luisteren naar de kinderen en hen bijstaan in het oplossen van problemen
c) Gesprekken voeren tijdens eet- en drankmoment, toiletbezoek, jassen aandoen, …

3. Dans en muziek
a) Contact maken met kinderen d.m.v. een lied
b) Contact maken met kinderen d.m.v. instrumentaal musiceren met (zelfgemaakte) instrumenten
c) Dansen met kinderen
d) (Functionele) liedjes zingen

4. Beeldactiviteiten
a) Een onderwerp binnen het lopende thema beschouwen
b) Samen met de kinderen creëren (voortbouwend op het beschouwingsmoment

5. Werkvormen
a) Een aanbod introduceren met concreet materiaal (exploratiebak)
b) Uitleggen: een actuamoment voorzien
c) Boeken en verhalen lezen in de boekenhoek

Wat hopen we nog te bereiken met dit vernieuwde concept?

Bovendien streven we ernaar dat onze studenten door deze manier van werken hun sterktes benutten bij het brengen van hun gekozen activiteiten. Zijn ze bijvoorbeeld sterk in het bespelen van een instrument, dan kunnen ze gebruik maken van dit talent. Op die manier hopen we dat de student zich veilig voelt en daardoor extra kan inzetten op de relatie met de kinderen. Bij het brengen van deze stageactiviteiten ligt daarnaast de klemtoon op het vertonen van een basishouding als authenticiteit, kinderen onvoorwaardelijk accepteren, hen laten voelen dat de zon schijnt, grenzen aangeven, bemoediging in plaats van beoordeling, empathie, naast het kind staan, actieve interesse, enzoverder… Allemaal houdingen die in onze cursus ‘Didactische verkenning’ verder toegelicht en verduidelijkt worden.

Wij hopen alvast van harte dat studenten op deze manier leren het belang te zien van het in contact treden en het opbouwen van een band met hun kleuters.

Meer info: Sophie Favere (sophie.favere@vives.be)