An Vanooteghem is leerkracht in het tweede leerjaar in de Vrije Centrumschool in Marke, één van onze werkplekscholen. Elke dag verblijft haar hond Charlie in de klas tussen de leerlingen. Daar wilden we meer over weten, dus we hielden haar voor onze microfoon!

Hoe ben je op het idee gekomen om een hond in de klas binnen te brengen?

Mijn aandacht werd gewekt door een Karrewiet-reportage op Ketnet. Daarin vertelde een juf in Westmalle over de rust in de klas sinds haar hond Billie dagelijks in de klas rondliep. Ik heb zelf een jonge hond, Charlie, een kruising van een Labrador en een Golden Retriever. Ik ben naar de directeur gestapt met mijn idee en nadat de verzekeringen in orde waren en de ouders toestemming hadden gegeven, kon ik van start gaan!

Hoe heb je de kinderen voorbereid op de komst van Charlie in de klas?

Via het Centrum voor Afstandsonderwijs heb ik een specifieke opleiding gevolgd: “Inzetten van therapiedieren in de zorgsector”. Daarin heb ik geleerd over de noden van de hond en die van de kinderen. Daarnaast moest ik ook garant staan voor de veiligheid van de leerlingen. Ik ben in de klas begonnen met enkele lessen over de hond te geven.

Hoe heb je dat concreet aangepakt?

Het is heel belangrijk dat de kinderen de lichaamstaal van een hond begrijpen. Honden communiceren op een andere manier dan mensen. De meeste bijtincidenten vinden hun oorzaak in een communicatieprobleem. Kinderen moeten de gevoelens van de hond kunnen inschatten. Daarom hebben we op voorhand geoefend op een pop via de BATMAN-methodiek:

B = Boom. Wanneer je een hond benadert, moet je zo saai worden als een boom, d.w.z. armen vouwen en naar de grond kijken.

A = Afwachten. Je peilt naar de reacties en de gevoelens van de hond.

T = Toestemming. Je vraagt toestemming aan het baasje van de hond.

M = Mag ik jou aaien? Je vraagt toestemming aan de hond om hem te aaien. Dit doe je door de hond op een rustige manier te benaderen langs opzij en door hem te laten snuffelen aan je hand.

A = Aaien. Je aait de hond opzij, aan zijn nek of rug of onder zijn kin. Niet op de kop.

N = Niet langer dan 3 seconden aaien. De hond geeft zelf aan of hij wil dat je verder doet.

In het begin kwam Charlie maar 1 uurtje per week in de klas, daarna meerdere uurtjes per week en sinds mei is ze iedere voormiddag aanwezig.

Wat doet Charlie zoal in de klas?

’s Morgens begroet Charlie de kinderen als ze aankomen in de klas. Tijdens het leeskwartier mogen de kinderen elk om de beurt een leestekst voorlezen aan Charlie. Daarna is Charlie uitgeteld en gaat ze languit op de grond liggen, dan kunnen de kinderen haar een knuffel of aaitje geven. Charlie houdt niet van materiaal dat rondslingert. Potloden en gommen ruimt ze op en brengt ze bij mij.

Momenteel proberen we in de klas om Charlie aan te leren iets rond te brengen in de klas. Nu gebeurt dit nog met haar knuffel, maar wie weet hebben we binnenkort een postbode, die briefjes kan rondbrengen. Tijdens de pauze, voeren de kinderen allerlei trucjes uit. We gaan ook naar buiten met Charlie, maar op de speelplaats is ze altijd aangelijnd.

Welke impact heeft Charlie op de kinderen?

Ik merk dat het veel rustiger is in de klas en dat de kinderen veel meer spontaan vertellen. Er is veel meer tijd voor “ontmoeten” met en tussen de kinderen. Dankzij Charlie heeft mijn leerling met ADHD ook een werkattitude ontwikkeld, wat vroeger moeilijk lukte, dus dat is echt een succesverhaal!

Het is ook wetenschappelijk bewezen dat de aanwezigheid van een hond in de klas stress-reducerend werkt. Wanneer we een dier aaien maken mens en dier oxytocine aan, het knuffelhormoon, waardoor hartslag en bloeddruk dalen.

Bereik je ook bepaalde doelen door Charlie in de klas te brengen?

Zeker! Ik merk dat vooral de persoonsgebonden ontwikkeling sterk gestimuleerd wordt bij de kinderen. Ze leren verantwoordelijkheid op te nemen, ze leren zichzelf te beheersen, ze leren omgaan met angsten, ze leren op verantwoorde en veilige manier zorg dragen voor dieren enzoverder.

Hoe reageren de ouders?

Ik krijg vrij veel positieve reacties! Eén van de ouders maakte zelfs een fluojasje voor Charlie met het embleem van de school. Ik zou mij een klas zonder Charlie niet meer kunnen voorstellen!

Meer info bij an.vanooteghem@vcsm.be.