Dat herstelgericht werken veel meer is dan het aanpakken van problemen als ze zich stellen, wordt duidelijk gemaakt in de preventiepiramide.

Als school of organisatie heb je invloed op 4 niveaus. Hoe meer aandacht je schenkt aan de onderste niveaus, hoe minder aandacht er nodig is voor de bovenste niveaus. De top van de piramide neemt door de herstelgerichte visie maar een klein deel van de tijd in beslag.

In vele scholen of organisaties is het echter omgekeerd: er wordt gestraft, gezwaaid met sancties en gegrepen naar orde- en tuchtmaatregelen. Er gebeuren incidenten, leerkrachten en opvoeders hollen constant achter de feiten aan en raken uitgeblust. De bedoeling is dat je door middel van een herstelgerichte visie die piramide weer recht zet, en je dus veel aandacht besteedt aan het ‘algemeen leefkwaliteitsbevorderend klimaat’ en de ‘algemene preventiemaatregelen’.

Voorbeelden per niveau:

• Niveau 1 zorgt voor een positief klimaat: schoolfeesten, goeie infrastructuur, veel sport- en spelmateriaal, aangename leraarskamer, muziek op de speelplaats,…  
• Niveau 2 focust zich op het voorkomen van problemen: opmaken van een schoolreglement, klasafspraken maar ook het organiseren van activiteiten tijdens de middagpauze, een rustruimte voor de leerlingen en goeie vorming voor de leerkrachten.
• Niveau 3 gaat over specifieke preventie waar het probleem centraal staat: week tegen pesten organiseren, een leerlingenvolgkaart kan worden gegeven aan een leerling die in verschillende lessen problemen stelt of noodprocedures worden opgesteld.
• Niveau 4 is het curatieve luik: tuchtprocedures, sancties, hergo,…

Het overgrote deel van herstelgericht werken gebeurt dan ook proactief!

Bronnenlijst:

Beerten, M., & van Waterschoot, T. (2020). Herstelgericht handelen – Groeikansen voor de hele school. Oud-Turnhout en ’s Hertogenbosch: Gompel&Scavina.
Deklerck, J. & Van Overveld, K. (2011). De preventiepiramide.  Preventie van probleemgedrag in onderwijs.  Leuven: Acco
Ligand. (2020). Beter Samen! Herstelgericht werken in de jeugdhulp. Leuven: Acco.
Rosenberg, M. (2011).  Geweldloze communicatie.  Rotterdam: Lemniscaat.
Wachtel, T. (1999).  Restorative practices in Business: Building a Community for Learning and Change Within Organisations.  Bethlehem, PA: IIRP.