Hoek met klein bouwmateriaal:
De hoek moet voldoende ruim zijn en ligt beter niet naast rustige hoeken. Het spel gebeurt meestal op de grond, dus zorg voor een vlak tapijt of mat.
De bouwhoek kan bestaan uit grote, voor de kleuters makkelijk hanteerbare blokken. Dit kunnen zowel houten blokken zijn, of plastic blokken van het type duplo (of gelijkaardige blokken). Voorzie een beperkt assortiment, maar wel een grote voorraad van dezelfde blokken.
We bieden ontwikkelkansen
IVoc2 Exploreren en experimenteren in de wereld rondom zich
OWte1 Ervaren, onderzoeken en vaststellen hoe eenvoudige technische systemen gemaakt zijn van grondstoffen, ingrediënten, materialen en/of onderdelen
WDmk1 Inzicht verwerven in ruimtelijke oriëntatie en ruimtelijke relaties
MZkm2 Functionele grepen gedifferentieerd gebruiken voor het hanteren van voorwerpen
Groeien in spel
We zien in de bouwhoek exploratief spel, het manipulerend spelen met voorwerpen. De jonge kleuter gaat de materialen exploreren om te onderzoeken wat hun eigenschappen zijn, hoe ze in elkaar zitten, enz. De kleuter gaat dingen uitproberen met deze materialen (experimenteren met de materialen). Het experimenteren gaat gepaard met vormgeven: op elkaar zetten, rijen maken, vervormen.
Aanvankelijk worden de blokken of bouwstenen zonder onderling verband naast of op elkaar geplaatst. Er is geen gerichte keuze uit de blokken of bouwstenen, en ook geen gerichte kleurkeuze. De kleuter bouwt zolang die er zin in heeft, niet tot hij vindt dat zijn bouwsel af is (want er is ook geen bouwplan). Bij constructies worden de randen van de grondplaat nog niet altijd als grens gezien. Het gebeurt wel dat de jonge kleuter de grondplaat helemaal probeert te bedekken.
Door te experimenteren ontstaan op toevallige wijze producten: het stapelen leidt tot een toren, het naast elkaar leggen lijkt op een muur,… De bouwwerken of constructies krijgen aanvankelijk nog geen naam. Op een bepaald moment herkent de peuter/kleuter iets in zijn bouwsel, en geeft hij er een, meestal fantasierijke, naam aan. De kleuter krijgt dus aandacht voor het product. Dit zet aan om dit bouwsel nog eens te maken, of om vanuit een bedoeling te bouwen.
Begeleiding van de leerkracht
Zorg voor een voldoende aanbod aan bouwmaterialen (beperkt assortiment, grote voorraad). Controleer ook de materialen regelmatig . Vuile plastic blokken stop je best eens in de vaatwasmachine. Verwijder ook blokken die stuk zijn.
Wissel eens van bouwmateriaal. Door bepaalde materialen eens weg te nemen, en ander materiaal aan te bieden, kan het spel een helemaal nieuwe wending krijgen.
Je kan inzetten op spelbegeleiding om het spel op een hoger, complexer niveau te brengen en zo de ontwikkeling van de kleuters te bevorderen. Observeer eerst het spel van de kleuters. Stap mee in het spel van de kleuters door hun spel te spiegelen en er woorden aan te geven. Van daaruit kan je desgewenst iets nieuws toevoegen. Je kan het spel van de kleuters verrijken door een nieuw soort bouwsel te introduceren of te tonen hoe men klein speelgoed kan gebruiken bij de het spel met de blokken. Als je mee speelt, denk dan hardop. Zo geef je mee dat je tevoren kunt nadenken over wat je doet. Met andere woorden, geef zowel denken als taal impulsen.
Je kan ook meespelen met het oog op het bevorderen van een goede leerkracht-kindrelatie. Door mee te spelen leer je een kind kennen, en in het spel kan je op een goede manier contact maken met een kind. Het meespelen start je in dit geval ook vanuit observatie, en het spiegelen van het spelgedrag van het kind. Je kan het kind waarderen in zijn spel, verwoorden waarmee je bezig bent,…
Voorbeelden
