Web 2.0

Leerdoelen

Dit zou je na het doornemen van dit onderdeel moeten kennen / kunnen:

• Uitleggen wat we bedoelen met de term ‘web 2.0’ en een aantal voorbeelden geven
• Het voordeel van web 2.0 toepassingen schetsen voor jouw onderwijspraktijk
• Uitleggen wat we bedoelen met ‘flipping the classroom’ en een concreet voorbeeld geven voor het lager onderwijs
• De voordelen schetsen van ‘flipping the classroom’
• Aandachtspunten schetsen van ‘flipping the classroom’

Achtergrond

Web 2.0 verwijst naar een interactief medium waarbij ook doorsneegebruikers informatie kunnen uploaden en niet enkel downloaden, denk maar aan Wikipedia, YouTube, het groeiende Hyves-netwerk, enz. (Brummelhuis). De applicaties maken het mensen gemakkelijker om een bijdrage te leveren aan iets waarin ze geïnteresseerd zijn, om iets gemeenschappelijks te vormen en iets te maken met behulp van bouwstenen van een ander. Welke rechten ze individueel, collectief, economisch als juridisch kunnen uitoefenen is tegenwoordig onduidelijk (Spaink, 2008).

Bijna alle kranten en tv-programma’s hebben tegenwoordig blogs of discussiefora voor hun kijkers en lezers terwijl hippe fabrikanten consumenten bij hun product betrekken onder het motto “de consument wordt nu ook producent.” Nogal wat mensen hebben de “2^de fase” van het internet verwelkomd als de opmaat tot een nieuwe democratie: iedereen kan zijn zegje doen, iedereen kan weerwoord leveren, iedereen heeft alle informatie tot zijn beschikking (Nijgh & Van Ditmar, 2008).

Web 2.0 in de klas

De meeste van deze web 2.0 applicaties zijn niet speciaal voor het onderwijs ontwikkeld maar kunnen wel op een positieve manier ingezet worden als leermiddel (Leraar 24, 2010).

Enkele voorbeelden van programma’s zijn:

• Vialogues (sociale tool waar je als lkr vragen kan  publiceren bij filmpjes),
• t.socrative.com (Korte quiz met Socrative)
• Blendspace.com (digitaal lesparcours uittekenen op basis van websites, YouTube-fimpjes, foto’s, pdf, eigen tekst, …)
• Timerime (interactieve tijdbalken maken),
• Storybird (digitale prentenboeken)
• Glogster (interactieve muurkranten).

Bijkomend voordeel is dat veel van de web 2.0 programma’s gratis te gebruiken zijn.

Uit het onderzoek van Ostenk (2007) blijkt dat het feitelijk gebruik van Web 2.0-leermiddelen nog met mondjesmaat gebeurt. Dit ondanks de vele mogelijkheden die de toepassingen bieden. Want waarom geen podcast gebruiken voor een presentatie? Een rollenspel doen in een virtueel praktijklokaal? Of een blog schrijven als verslag? Uit de publicatie van Kennisnet (Kennisnetonderzoekers, 2009) blijkt dat het gebruik van Web 2.0-toepassingen zich beperkt tot het zoeken naar informatie en het communiceren met andere leerlingen over opdrachten van school. De computer is een handig middel om diverse vraagstukken mee op te lossen en/of vorm te geven. Het maakt zeker nog geen integraal onderdeel uit van het onderwijs of de visie die scholen op het onderwijs hebben. Naast de positieve bijdrage die Web 2.0 aan het onderwijs kan leveren op het gebied van samenwerken, communiceren en het delen van informatie, kan er ook op zoek gegaan worden naar Web 2-0 tools om je lessen meer pit te geven. bij enkele staan we dieper stil.

Virtual Reality

Lees volgend artikel:
‘VR is een prachtkans voor docenten om hun lessen aantrekkelijk en levendig te maken (COS, 2016). Je kan dit artikel raadplegen via de inloggegevens op Toledo.

Flipping the classroom

Een andere mogelijkheid die het web biedt in de klas, is ‘flipping the classroom’.

Als je het woord ‘geflipte klas’ leest, denk je misschien dat het gaat om een klas vol leerlingen met gedragsstoornissen, maar het gaat wel degelijk over de klasorganisatie. Het is een nieuwe manier van lesgeven. Het principe van flipping the classroom is dat de leerkracht de basisinstructie niet meer in de klas geeft. Leerlingen bekijken vooraf thuis de instructie, onder de vorm van een kort (max. 5 minuten) instructiefilmpje gemaakt door de leerkracht, op een tijdstip dat hen goed uitkomt. Dit zorgt ervoor dat de leerlingen met extra voorkennis en vragen over het onderwerp de klas binnenkomen. De verwerking gebeurt dan in de klas. Binnen het traditionele onderwijs is het vaak andersom: de instructie gebeurt in de klas, nadien is er een korte verwerkingstijd en het verdere inoefenen gebeurt thuis onder de vorm van huiswerk.

 

OPDRACHT:

Wat is volgens jou een voordeel van flipping the classroom?

Wat kan een nadeel zijn?

De grootste voordelen van een geflipte klas bestaan uit tijdswinst en gericht kunnen differentiëren.

In de klas duurt de basisinstructie vaak minimum een kwartier, in het filmpje beperk je je tot 5 minuten. Als leerkracht wordt je uitgedaagd om kritischer te kijken naar de inhouden van je eigen instructie. Er komt dus tijd vrij in de les, die je kan gebruiken voor verlengde instructie aan kleinere subgroepen die hier nood aan hebben. Ondertussen starten de sterkere leerlingen al met inoefenen. Flipping the classroom is dus een prima middel om te differentiëren.

Maar hoe weet je nu welke leerlingen meteen aan de slag kunnen en welke leerlingen nog een verlengde instructie nodig hebben? De leerling kan na het bekijken van het instructiefilmpje een paar korte vragen beantwoorden op de computer. Er bestaan programma’s (bvb. Google forms) waar de leerkracht dan een automatisch overzicht krijgt van de goede en de foute antwoorden van die leerlingen; dit gebeurt allemaal digitaal.

Ook ouders reageren vaak positief op de geflipte klas omdat zij het als aangenaam ervaren om te zien op welke manier de leerstof uitgelegd wordt. Zo kunnen zij daar mooi op aansluiten indien nodig en gewenst.

Tips:

• instructiefilmpjes maken kan makkelijk met web 2.0- toepassingen zoals Prezi, Google forms, Keynote, screencast software, Screenr, Nearpod, Pear Deck, Popplet, Educreations, Videopad …
• je kan voor jouw klas een You-tube kanaal aanmaken waar je alle filmpjes op kwijt kan. Op die manier zijn de filmpjes altijd en overal (mits internetverbinding) beschikbaar voor de leerlingen.
• als je een filmpje inspreekt, begin dan niet opnieuw na elke kuch of een te lange stilte of een kleine verspreking. Als het niet perfect is, is het ook natuurlijker. (Claassen, 2014).

 

Bekijk ook volgend filmpje: Flipping The Classroom

 

Bron afbeelding: klik hier