Noa (23 jaar) :“ Tijdens het sollicitatiegesprek vertelde de werkgever dat ze via internet het nodige van mij was te weten gekomen. Ze had een blog gevonden van jaren geleden waarin ik vakantieverhalen had bij gehouden tijdens een reis. Ik schrok door deze wending in het gesprek. Ik ‘google’ mezelf eigenlijk nooit en had een idee wat er over mij op internet kon staan. Als ik zou worden aangenomen moest ik mijn blog verwijderen omdat de organisatie zo weinig mogelijk persoonlijke gegevens van werknemers op internet wil hebben. Diezelfde avond heb ik mijn blog opnieuw gelezen, maar ik las weinig echt persoonlijke dingen. Ik heb contact opgenomen met de webhoster om de blog te verwijderen. Ik heb me nooit gerealiseerd dat dit soort informatie problemen kon geven bij sollicitaties. Hoewel er nu niet meer veel van mezelf op internet staat, ben ik me er toch bewuster van.” (Calis & Kisjes, 2013, P 47).
Wees dus voorzichtig met wat je online post. Het is bv. geen goed idee om op Facebook kritiek te spuien op het schoolbestuur. Er bestaat dan wel zoiets als recht op vrije meningsuiting, maar dat betekent niet dat je het recht hebt om de eer van het schoolbestuur aan te tasten. De rechtbank heeft in zo’n gevallen al geoordeeld dat een leerkracht zich niet op z’n privacy kon beroepen! Los van de vraag of het nu ging om terechte of onterechte kritiek, de rechtbank oordeelde dat een online platform niet het geschikte kanaal was om die mening publiek te maken (Congres, 2013).
OPDRACHT: Nu je al veel weet over ‘mediawijsheid’, sta eens stil bij volgende vragen:
- Hoe regel je jouw veiligheid online?
- Hoe controleer je de waarheid online?
- Google jezelf eens, ben je tevreden met het resultaat? Nee? ontgoogle jezelf.
Hoe ga je als leerkracht om met jouw privégegevens ten opzichte van jouw leerlingen? Als toekomstig leerkracht heb je wellicht Facebook of maak je gebruik van andere sociale media. Wees je er wel van bewust dat met het gebruik van die sociale media een spanningsveld ontstaat tussen de private en de professionele sfeer.
OPDRACHT:
- Enkele leerlingen sturen je een vriendschapsverzoek op Facebook. Wat doe je?
- Eén van de ouders van een leerling van jou stuurt je een vriendschapsverzoek op Facebook. Wat doe je?
Enerzijds kan het een manier zijn om leerlingen écht te leren kennen en om hun hobby’s te leren kennen. Het kan ervoor zorgen dat leerlingen het gevoel hebben dat ze je beter kennen en je makkelijker durven aanspreken. Je kan het ook gebruiken om praktische afspraken te maken. Anderzijds kan het leiden tot ongewenste situaties; wellicht wil je niet dat een leerling jou op maandag vraagt hoe het zaterdag op de fuif was. Op sociale media is het taalgebruik ook nogal direct, het gevaar bestaat dat leerkrachten hun leerlingen op dezelfde persoonlijke wijze antwoorden en dat kan verkeerd begrepen worden. Ook kan de privacy van de leerkracht in het gedrang komen en de rollen tussen leerling en leerkracht kunnen vervagen.
Er bestaat weinig onderzoek hierover en er is geen regelgeving, maar graag geven we volgende richtlijnen mee: gebruik je gezond verstand. Wil je Facebook gebruiken in de professionele sfeer, gebruik dan niet jouw persoonlijke account maar maak bvb. een groep of pagina aan bedoeld voor communicatie met leerlingen/ouders. Of indien je toch maar 1 account wenst te onderhouden en leerlingen en ouders als vriend hebt, maak dan gebruik van de vriendenlijsten, zodat je bepaalde berichten voor bepaalde groepen kan afschermen. Sommige scholen hebben duidelijke regels over hoe leraren met leerlingen buiten de klas kunnen omgaan. Vraag dus bij jouw school of er dergelijke regels zijn!
Hanteer hetzelfde taalgebruik op Facebook zoals je in de klas doet. Wees je er altijd van bewust dat je in een verhouding van leerkracht tot leerling of ouder zit (Congres, 2013). Onderzoek heeft uitgewezen dat wanneer een profiel van een universiteitsprofessor veel informatie over feestjes en uitgaan bevat, hij door studenten als minder competent en minder streng wordt ingeschat. Wanneer het profiel van de professor focust op conferenties en vergaderingen, kreeg hij door de studenten wel hogere scores op professionaliteit. De percepties die leerlingen over je hebben op basis van je onlineprofiel, hebben dus een invloed op hoe je competenties worden ingeschat. Dat kan een impact hebben op het gedrag van jouw leerlingen in de klas; op hun prestaties en op de klassfeer (Van Ouytsel, Walrave & Ponnet, 2015).