Meerwaardes?

We weten nu dat je als school best inspeelt op de noden van de digital natives, maar dat de inzet van ICT niet automatisch betekent dat er beter onderwijs is. Zijn er dan geen andere voordelen dan enkel het verhogen van de motivatie? Uiteraard wel, onderzoekers en wetenschappers beschrijven verschillende mogelijke voordelen van het inzetten van ICT in het onderwijs.

OPDRACHT: Vooraleer je verder leest, kan jij nog een mogelijk voordeel bedenken?

We zetten de voordelen hieronder op een rijtje, met telkens één of meerdere concrete voorbeelden:

• Kinderen motiveren: gebruik maken van multimediale materialen (tablet, computer, robots, Virtual Reality bril, fotocamera) en hierin afwisselen, werkt motiverend. Uiteraard dient de meerwaarde wel uit meer te bestaan dan enkel het verhogen van hun motivatie. Eenmaal kinderen gewoon zijn aan de tool, zullen deze immers niet meer zo spectaculair zijn, maar kunnen ze nog steeds een meerwaarde betekenen in het leren.

• • Een moeilijk onderwerp inzichtelijker maken: gebruik van een simulatie op Rekenweb
  • Kinderen activeren: elk kind laten antwoorden en niet enkel diegene die hun vinger opsteken (Apps zoals Answergarden en Padlet).
  • Kinderen ondersteunen en laten oefenen met een onderwerp dat ze moeilijk vinden: oefenen met educatieve software.
  • De wereld in de klas binnen brengen: kinderen op plaatsen brengen waar ze anders moeilijk kunnen komen; met de VR-bril een vluchtelingenkamp bezoeken, een vulkaan van dichtbij bekijken,, …
  • Kinderen uitdagen met een onderwerp waarin ze uitblinken: laten werken met 3D-tekenprogramma’s, website-editors, maken van games,…
  • Kinderen zelfstandiger maken: laten werken met een webquest.

• Kinderen leren samenwerken: laten werken in een wiki, webquest of weblog. Belangrijk hierbij: leerlingen hebben vaak niet zoveel ervaring met computerondersteunend samenwerken. Ondersteunen van het samenwerkingsproces is dan ook belangrijk, enkel dan blijken leerlingen ook beter te presteren. Het proces ondersteunen kan door fasen in de interactie met elkaar van tevoren te expliciteren met daarbij passende activiteiten en rollen. Bijvoorbeeld: eerst individueel voorbereiden, dan kennis delen en dan samen beslissingen nemen. Uiteraard dient de leerkracht ook nog taakgerichte ondersteuning te geven (Gijlers, Saab & Egberink, 2016).

 

• Kinderen anders leren kijken naar hun omgeving: Google Earth of VR-brillen gebruiken, apps zoals ‘Klikaklu’ waarbij de leerkracht een speurtocht uitzet waarbij kinderen een foto te zien krijgen die ze moeten zoeken en op hun beurt fotograferen en een vraag over die locatie moeten beantwoorden, …
• Leren persoonlijker maken: actuele informatie van internet halen, werken met Google Earth.
• Opdrachten authentieker maken: verwerkingsopdrachten publiceren op een website of weblog
• Vakoverstijgend werken vergemakkelijken waardoor onderwijs meer betekenis krijgt: ICT als verbindende rol bij het uitwerken van een project.
• Leeropbrengsten verhogen: gebruik van digitale prentenboeken bij NT2-kinderen: kleuters die een half uur per dag met digitale prentenboeken aan de slag gaan, leren 5 à 6 nieuwe woorden bij, zonder digitaal prentenboek zijn dat 2 à 3 woorden (Coenders & Schouwenburg, 2011).
• Kinderen voorbereiden op leven en werken in de 21ste eeuw: samenwerken, informatievaardig en mediawijs zijn.
• Nieuwe vormen van creativiteit stimuleren: digitale fotografie, digitale kunst, zelf filmpjes maken…
• Inspelen op leerstijl: verschillende oefeningen selecteren voor kinderen.
• Inspelen op meervoudige intelligenties: ICT gebruiken voor verschillende verwerkingsopdrachten.
• Inzicht krijgen op de vorderingen van kinderen: digitale toetsen, digitale portfolio’s, apps zoals ‘StickyMoose’ waarin kinderen kunnen aangeven wat ze die dag geleerd hebben,…
• Contacten leggen met anderen: e-mail, chat,…
• Je gedachten helpen structureren: mindmap.
• Fijne motoriek oefenen: via een app op de tablet.

(Smid, 2012)

Een belangrijke meerwaarde die we nog niet hebben vermeld, is de mogelijkheid die digitale media bieden om te differentiëren. In onderstaand filmpje legt een leerkracht uit hoe hij kan differentiëren door games in te zetten in zijn wiskundeles.

Differentiëren in de wiskundeles door middel van het gebruik van computerspelen

OPDRACHT

Kijk naar het filmpje (eenmalig gratis log-in aanmaken) en noteer:

• van welke vormen van differentiatie er sprake is door die games te gebruiken in de les;
• welke andere voordelen de leraar nog aangeeft.

Samengevat beschouwen we ICT dus als een hulpmiddel waarbij de leerkracht de touwtjes in handen houdt. Harold Bekkering, neurowetenschapper en auteur van het boek ‘de lerende mens’, omschrijft het als volgt:

‘…ICT kan een goed hulpmiddel zijn bij het naar voren halen van het niveau van de leerling. Een leerkracht kan door middel van ICT heel snel zien hoe een leerling ervoor staat op een bepaald gebied. Vooral het individuele niveau van kinderen is moeilijk te monitoren met 30 leerlingen. Daar kan ICT prima bij helpen. De leerkracht krijgt sneller antwoord op de vraag waar het inhoudelijk nog aan schort. En de leraar kan online ook zien op wat voor manier een kind werkt. Als een leerling altijd toetsen of oefeningen maakt waarbij 90% van de vragen goed wordt beantwoord, dan heeft juist deze leerling een uitdaging nodig om zijn of haar kennis te verrijken. Een leraar kan de leerling daarbij begeleiden’…Als een leerling al maanden op AVI2 zit en opeens AVI3 aankan, dan kan een ICT-programma daar een motiverend signaal aan koppelen, door bvb. meer lettertypes aan te bieden bij de volgende leesopgave…Dit werkt motiverend, maar is niet zaligmakend. Leren blijft vooral een sociale aangelegenheid. Het is belangrijk dat de docent in zijn functie als gids iets met de digitale gegevens doet. Dat er feedback wordt gegeven. Dat er interactie is.’ (Irrgang, 2016).

Bron afbeelding: klik hier