STEM evalueren

STEM staat voor een geïntegreerde, multidisciplinaire aanpak waarbij STEM-concepten en hoger-orde denken worden toegepast om complexe, reële problemen op te lossen en zo nieuwe kennis en vaardigheden te ontwikkelen. De integratie van deze kennis en vaardigheden als een meetbare uitkomst, is echter nog een grote uitdaging. Desondanks is evaluatie een krachtig middel om de kwaliteit van lesgeven en leren te versterken. Evaluatie-instrumenten kunnen daarom een belangrijke bijdrage leveren aan innovatieve veranderingen in STEM-onderwijs. In het basisonderwijs in Vlaanderen is er echter nog geen evaluatie-instrument beschikbaar dat STEM-vaardigheden en kennis op een geïntegreerde manier evalueert.

Het evalueren van STEM-competenties gaat hand in hand met breed evalueren. Maar wat wordt nu juist bedoeld met breed?  Ten eerste gebeurt het evalueren permanent. Het gaat dus niet enkel om een momentopname. Doorheen de tijd wordt op verschillende momenten geëvalueerd. Daarnaast wordt ook niet alleen kennis en product (eerder gemakkelijk te meten factoren), maar worden ook vaardigheden en attitudes geëvalueerd. Bij breed evalueren worden vervolgens ook leerlingen en medeleerlingen actief betrokken en is de leerkracht niet enkel de beoordelaar. Tenslotte worden er verschillende bronnen (observatie, portfolio,…) gebruikt om informatie te verzamelen.

STEM-onderwijs leunt daarnaast ook meer aan bij formatieve evaluatie dan summatieve evaluatie. Bij STEM-onderwijs zijn leerlingen de hoofdrolspelers van hun eigen leerproces. Als leerkracht vul je de cruciale rol om dit leerproces richting te helpen geven en te ondersteunen. Bij formatieve evaluatie staat de interactie tussen de leraar en de leerling dan ook centraal. Idealiter is evalueren volledig geïntegreerd in de dagelijkse onderwijspraktijk in de klas: instructie, begeleiding en evaluatie vormen samen één proces waarin je samen met leerlingen voortdurend informatie verzamelt en interpreteert en je zo leerlingen helpt de volgende stap in hun leerproces te maken. Deze reflectie en dialoog is ook kenmerkend voor een goede STEM-didactiek.

Het onderzoeksproject ‘STEM evalueren’ bouwt verder op de expertise die het Expertisecentrum Onderwijsinnovatie de voorbije jaren reeds opbouwde rond STEM en onderzoekend leren. Vanuit deze didactiek, bestaande literatuur en praktijkvoorbeelden werd een evaluatie-instrument ontwikkeld dat volledig en geïntegreerd, maar ook laagdrempelig en bruikbaar is voor leerkrachten in de dagelijkse praktijk. In het document vind je een rubric, evaluatietools en klasvoorbeelden terug.

Link naar het evaluatie-instrument: STEM & evaluatie in het basisonderwijs

Hieronder vind je nog enkele aparte documenten:

• Rubric & rapporteren per leerling (excel-versie)
• Evaluatie activiteit schaduwkunst (word-versie)
• Voorbeeldrapport met cirkel (word-versie)