WAT?
Kookfriezen zijn stappenplannen die kinderen in staat stellen om in kleine groep en met een minimum aan begeleiding een kookopdracht uit te voeren. Tekst is hierbij van ondergeschikt belang. Vooral het gebruik van foto’s om materialen, ingrediënten en vooral handelingen te visualiseren staat centraal.
LEEFTIJD
Het werken met kookfriezen is mogelijk vanaf de oudste kleuters. Al kunnen kookfriezen ook tijdens een demonstratieles bij jongste kleuters hun dienst bewijzen: om achteraf de stappen in het kookproces te herhalen, om na te gaan of alle ingrediënten aanwezig zijn enz.
OPBOUW
Op het voorblad is het eindresultaat afgebeeld. Het zien van het eindresultaat is een extra stimulans voor de kleuters om aan de bereiding te beginnen. Ook de kleuters die niet meewerken aan de activiteit worden al enigszins betrokken.
Na het voorblad is er een herinnering om het hygiënisch te houden (DUS ‘handen wassen’). Daarna komen de ingrediënten en de benodigdheden aan de beurt. De leid(st)er kan op de ommezijde de ingrediënten en benodigdheden volgen. De ingrediënten die reeds vooraf door de leid(st)er afgemeten zijn, worden aangeduid met een sterretje (*). Het is best handig als er vermeld wordt voor hoeveel kleuters de voorgestelde ingrediënten voldoende zijn.
Hierna worden de verschillende handelingen van de kookactiviteit via foto’s afgebeeld. Er wordt voor gekozen om de handelingen in ‘full action’ te fotograferen. Hand en onderarm spelen voor één keer de hoofdrol !!
Vanaf nu kunnen de kleuters de paginanummering volgen aan de hand van de kwadraatbeelden. Omwille van de leesrichting is de paginanummering opgenomen in de linkeronderhoek van het blad. De kleuters zien de handeling op de foto.
BETEKENIS PICTOGRAMMEN EN KLEUREN
De kookfriezen zijn telkens opgemaakt voor drie kleuters. Om ervoor te zorgen dat alle kleuters evenredig betrokken worden in de uitvoering van het recept, wordt gewerkt met pictogrammen in de vorm van gekleurde mannetjes (blauw, geel, rood). Iedere kleuter krijgt een schort in één van de drie hoofdkleuren. De kleuter die bijvoorbeeld een gele schort aanheeft, voert alle handelingen uit waarbij een geel mannetje staat. Bij sommige handelingen staan er meerdere mannetjes. Deze handeling wordt dan uitgevoerd door de respectievelijke kleuters.
Een handeling die meerdere keren uitgevoerd moet worden (bijv. 2 eetlepels suiker), staat met grote stippen bovenaan de foto aangeduid : ‘Deze handeling moet je … keer uitvoeren.’
Op het einde van de kookfries wordt het (verhoopte) eindresultaat nog eens afgedrukt. En dan smullen maar… we vergeten uiteraard niet af te wassen (gebruikte pictogrammen zie www.sclera.be).
Bemerk even dat deze werkwijze ook volledig in de lijn ligt van ‘de beertjes van Meichenbaum’ en zijn zelfinstructiemethode. De ‘beertjes’ worden dan ook in de kookfries opgenomen.
De leid(st)er kan de handelingen volgen aan de hand van de tekst op de achterkant van het vorige blad. De tekst kan drie verschillende kleuren hebben.
- Zwart: dit zijn handelingen die door de kleuter worden uitgevoerd.
- Blauw: dit zijn handelingen die door de kleuters worden uitgevoerd maar met hulp van de leid(st)er.
- Rood: dit zijn handelingen die door de kleuterleid(st)er worden uitgevoerd.
Naast de tekst staat er soms een rood uitroepteken (!). Het uitroepteken betekent dat er bij die handeling gevaarlijk materiaal wordt gebruikt en dat de kleuterleid(st)er hier best een oogje in het zeil houdt.
HOE AFDRUKKEN?
Het is de bedoeling dat de kookfries als een draaiboekje rechtop geplaatst kan worden, waarbij de kleuters de foto’s en pictogrammen van de voorzijde en de leid(st)er de tekst op de achterzijde kunnen volgen.
Omdat het basisdocument van deze kookfries een Publisher-file in katernvorm is, kun je best volgende stappen volgen.
- Selecteer het recept van je voorkeur (pdf-file) en druk dit af.
- Knip de bekomen A4-pagina’s in twee.
- Sorteer de pagina’s opnieuw (kijk naar de kwadraatbeelden).
- Kleef nu telkens de tekst van een handeling op de achterzijde van de vorige actiepagina (bijv. tekst van 4 hangt achteraan op fotopagina van 3, tekst van 5 achteraan op foto’s van 4, enz.).
- Als je wat langer gebruik wil maken van de kookfries, dan is lamineren wellicht een terechte investering.
- Als je het geheel bovenaan met ringen inbindt of vastmaakt op een houder met ringen (uit een oude ringmap), dan kun je van je kookfries nog een hele tijd genieten.
Veel succes… en laat ons eens weten of het gesmaakt heeft.
KOOKFRIEZEN
spaghetti met balletjes in tomatensaus